Na današnji dan, 1927. godine, preminuo je jedan od najznačajnijih pisaca srpske književnosti i pisac najpoznatijeg i najizvođenijeg dramskog dela domaće dramatrugije Borisav Bora Stanković. Narodno pozorište „Sterija“ je tim prigodnim povodom pristupilo obnovi predstave „Koštana – San – Eros – Greh“ u režiji Vladimira Lazića kojom će u petak 25. oktobra biti otvoren 31. Međunarodni festival klasike „Vršačka pozorišna jesen“.
Vršačko Narodno pozorište „Sterija“ ovom velikanu je posvetilo centralni projekat minule pozorišne sezone pod nazivom „Sto godina Koštane“ koji je iznedrio jednu od najboljih predstava vršačkog pozorišta od njegovog osnivanja jer je u autentičnom procesu rada koji je vodio renomirani reditelj Vladimir Lazić objedinjen ceo vršački ansambl i igrači Gradskog kulturno umetničkog društva „Laza Nančić“ koji su zajedno priredili spektakularnu postavku pod nazivom „Koštana – San – Eros –Greh“ i oduševili vršačku publiku, ali i stručnu javnost koja je sa velikom pažnjom pratila nastanak ove predstave ali i njen dalji život i neosporno interesovanje gledalaca koje je izazvala.
Proces rada osmišljen kao interaktivni edukativni program za mlade koji se i pre gledanja predstave upoznaju sa značajem i mogućim aktuelnim značenjima jednog od najizvođenijih dramskih dela na našim prostorima i u samu realizaciju predstave uključio je veliki broj mladih ljudi iz gradskog KUD “Laza Nančić” koji su imali jedinstvenu priliku da se približe radu pozorišnih profesionalaca i steknu uvid u to kako stvaralački proces funkcioniše sa unutrašnje strane pozorišne zavese.
„Koštana“ u režiji Vladimira Lazića jedno je od najoriginalnijih čitanja ovog antologijskog dela, a njegova postavka u Vršcu šesta je inscenacija na Sterijinoj sceni. Lazić je dramu o zanosnoj romskoj pevačici iz Vranja koja je svojom nesvakidašnjom senzualnošću uspevala da i najtvrđa srca natera da zatrepere, predstavio u ključu suptilno angažovane predstave u kojoj na stilizovan način postavlja pitanja o položaju žena u svetu muškaraca, ne odstupajući ni u jednom aspektu tumačenja od izvornih vrednosti Stankovićevog dela.
Govorilo se da čak ni najuspešniji Nušićevi komadi nisu uspeli da u tako širokom obuhvatu zainteresuju pozorišnu publiku u Srbiji. Lazić je svojom postavkom uspeo da sačuva i taj potencijal „Koštane“ i stvorio predstavu za koju se za svaku izvedbu nakon premijere 28. maja 2024. tražila karta više.
Ove drame nije bilo na repertoarima samo onda kada nije imao ko da igra naslovnu ulogu, a Vršac je sa najnovijom Lazićevom inscenacijom dobio čak dve Koštane, pa je sa najsvežijim izmenama plejadi od 8 glumica koje su je zaigrale, pridružila i deveta!
Prva postavka “Koštane” u vršačkom Narodnom pozorištu “Sterija” desila se u godini osnivanja vrščkog teatra 1945. a u ulozi Koštane bila je Mila Kandić. Druga premijera “Koštane” u Vršcu desila se 17. aprila 1948. Reditelj ove predstave bio je Dušan Životić, ali podaci o izvođačima nisu sačuvani. Sledeća premijera “Koštane” izvedena je 1957. Reditelj ove predstave bio je Đorđe Đurđević, a Koštanu je tumačila Vera Zebić.
Jedna od najuspešniji “Koštana” na vršačkoj pozorišnoj sceni postavljena je 1974. u režiji Miodraga Gajića sa muzikom Zorana Hristića, a Koštanu je tumačila poznata pevačica Usnija Redžepova u alternaciji sa vršačkom glumicom Dragicom Maksimović. Poslednja inscenacija “Koštane” u Vršcu desila se 1990. godine. I ovu predstavu je režirao Miodrag Gajić i naslovnu ulogu ponovo poverio pevačici Usniji Redžepovoj, dok je alternaciju igrala vršačka glumica Dušica Mitrović.
U sezoni 2023/24. “Koštana” se na vršačku pozorišnu scenu vraća nakon 34 godine. U prvobitnoj podeli u ulozi Koštane bila je vršačka glumica Jovana Božić koju će za prvu festivalsku izvedbu ove predstave zameniti Korina Troća, a u novoj Lazićevoj ekipi našle su se i Otilija Peskariu u ulozi Galine i Ana Čupić u ulozi Stane i Suđaje.
Obnovljeni ansambl predstave „Koštana –San – Eros Greh“ poziva gledaoce na najnoviju izvedbu i svojevrsnu premijeru kojom će u petak 25. oktobar sa početkom u 20 časova biti otvoren 31. Međunarodni festival klasike „Vršačka pozorišna jesen“ u kojoj će u ulozi Koštane prvi put videti mladu glumicu Korinu Troću, uz više od 30 učesnika na sceni, a ekipi će se osim novih glumaca pridružiti i čuveni „princ romske muzike“ Ninoslav Ademović čija je muzika dala snažan pečat i značajan doprinos uspehu predstave.